
Sayohatda pul tejashning 12 usuli
Sayohatlar zavq olib kelishi uchun, moliya haqida oldindan o‘ylab qo‘yish kerak. Qanday layfxaklar ortiqcha sarf-xarajatlarsiz va byudjet to‘g‘risidagi xavotirli fikrlarsiz sayohatdan hissiyotlar va taassurotlar olishga yordam berishini ko‘rib chiqamiz.
Turni hamyonbop narxda sotib olamiz
Erta bron qilishda (3 oy yoki ko‘proq oldin) ko‘plab agregator va turoperatorlar chegirmalar taqdim qiladi — ular 50% gacha yetishi mumkin. Bunday variant sayohatlarini oldindan rejalashtirishni afzal ko‘radiganlar uchun ko‘proq mos keladi.
Ikkinchi variant - bu turistik firmalar 90% gacha chegirmalar bilan taklif qiladigan kechiktirib bo‘lmaydigan va rad etiladigan turlar. Ular amaldagi vizasi borlarga yoki vizasiz mamlakatlarga tashrif buyurish uchun juda mos keladi. Dastlabki mijozlar sayohat boshlanishidan bir necha kun yoki hafta oldin rejalarini bekor qilganda, rad etilgan turlar mavjud bo‘ladi. Bunday takliflar haqida ma'lumotni turoperatorlar xabarnomalarida yoki ixtisoslashgan tur agregatorlarida topish mumkin.
Sayohat uchun bank kartasini rasmiylashtiramiz
Chet elga sayohat qilish uchun Visa yoki MasterCard kartasini valyuta hisobvarag‘i bilan olish qulayroq. U sayohat paytida tranzaksiyalarda ikki martalik konvertatsiyaning oldini olishga yordam beradi.
Masalan, agar Turkiyada so‘m hisob kartasi bilan hisob-kitob qilinsa, u holda pul yechib olishda so‘m dollarga, keyin esa liraga konvertatsiya qilinadi. Shunday qilib, tranzaksiya bo‘yicha komissiya ikki baravar ko‘payadi.
Ko‘p banklar qulay xizmat va yuqori keshbekga ega maxsus sayohat kartalarini chiqaradi. Masalan, MasterCard Standard MasterCard tizimi qo‘llaniladigan har qanday mamlakatda naqd pul (dollar yoki yevro) yechib olish imkonini beradi. Chet el bankomatlaridan pul yechishda maksimal komissiya — 2% gacha, hisob xizmati esa bepul. Karta har qanday onlayn- va oflayn-xaridlar uchun mos keladi.
Gold, Platinum yoki Infinite kabi imtiyozli kartalar ham qulaydir. Masalan, “Kapitalbank”dan Visa Infinite mijozlarga quyidagilarni taqdim qiladi: VIP-mehmon maqomi, sayohatlarni rejalashtirish uchun konsyerj-servis, chet elga sayohat davrida xalqaro tibbiy sug‘urta, Priority Pass aeroport kutish zallariga kirish, xarid yo‘qolgan, o‘g‘irlangan yoki buzilgan hollarda xarajatlarni qoplaydigan “Xaridni himoya qilish” dasturi.
Hamkorlik dasturlari chegirmalaridan foydalanamiz
Bank va to‘lov tizimlari (ayniqsa, premium kartalar segmentida) hamkorlik dasturlari bo‘yicha chegirmalar yoki yuqori keshbeklarni taqdim qiladi. Bu butun dunyo bo‘ylab savdo tarmoqlari, yoqilg‘i quyish shoxobchalari, mehmonxonalar, aviakompaniyalar, restoran va kafelar bo‘lishi mumkin. Chegirmalar 5-20% gacha bo‘lishi mumkin. Maxsus takliflar haqida bank xodimi, sayt, ilova yoki xabarnomadan bilib olishingiz mumkin.
Valyutani vaqtida sotib olamiz
Valyuta sotib olishning eng foydali kursi — shahringizdagi bankda. Chet elda yoki aeroportlarda kurs juda farq qilishi mumkin, ba'zida — bir necha barobar. Shuningdek, boradigan mamlakatingiz banklari agar dollar yoki yevro bo‘lmasa, milliy valyutangizni almashtirishdan butunlay voz kechishi mumkin.
Turoperator yoki forumlarda ma'lum bir joyda qaysi xalqaro valyuta afzalroq ekanligi haqida bilib olishingiz mumkin.
Bankimizga sayohat haqida oldindan xabar beramiz
Kimdir bunday rasmiyatchiliklarni keraksiz qayta sug‘urtalash deb biladi, ammo bankka chet elga sayohat to‘g‘risida xabar berish yaxshiroqdir. Aks holda, hisobdagi operatsiyalarni shubhali deb hisoblab, kartani bloklab qo‘yishi mumkin. Roumingda bank xavfsizlik xizmati bilan telefon orqali muloqot qilish uchun esa qo‘shimcha pul to‘lash kerak bo‘ladi.
Chet elda hisob-kitob qilish uchun to‘g‘ri keladigan naqd pul va bir nechta kartalarni olamiz
Birinchidan, kartalardan biri buzilgan yoki yo‘qolgan taqdirda, qo‘lingizda zaxira variant bo‘ladi. Ikkinchidan, ushbu maslahat avvalgi punktdan kelib chiqadi: karta bloklanib qolsa, sayyoh yashash uchun mablag‘siz qolmaydi. Agar butun hamyon o‘g‘irlangan yoki yo‘qolgan bo‘lsa, unda naqd pul qoladi. Yaxshisi, summani ajratib, turli joylarda saqlagan, hamyonda esa 1-2 kunlik naqd pul zaxirasini qoldirgan ma'qul, undan ko‘p emas.
Aviachiptalarni tegishli kun va soatda sotib olamiz
Agar aviachiptalarni yakshanba kuni sotib olsangiz, unda narxning to‘rtdan bir qismini tejash mumkin. Foydali bron qilish uchun eng mos vaqt — sayohatdan 8-23 kun oldin. Shuningdek, tungi vaqtda aviachiptalar narxi odatda bir necha foizga pastroq bo‘ladi.
Chipta agregatorlaridan foydalaning: Skyscanner, Google Flights. Turli platformalardagi narxlarni solishtiring va sayohatingiz sanalari moslashuvchan bo‘lsa, narxlar kalendariga e'tibor qarating.
Aviakompaniya saytiga kiring: ehtimol chiptalarni yanada arzonroq sotib olish mumkin bo‘ladi. Loukoster xabarnomalariga obuna bo‘ling: Ryanair, “Победа”, AirAsia, WizzAir va boshqalar. Ular ko‘pincha buterbrod bilan bir chashka qahva narxiga parvozlarni taklif qiladi. Bunday sayohatlarning kamchiliklari: yuklarning yuqori narxi, overbuking, cheklangan miqdordagi marshrutlar, ba'zi aeroportlarning transportga yaroqsizligi.
Millarni to‘playmiz
Aviakompaniyalarning sodiqlik dasturlari bo‘yicha nafaqat chegirmalar olish, balki chiptalarni qisman yoki to‘liq to‘lash mumkin bo‘lgan millarni to‘plash ham mumkin. Qaysi aviayo‘nalishlarda tez-tez uchayotganingizni tahlil qiling, ularning bonus dasturiga qo‘shiling va aviachiptalarni sotib olayotganda har doim o‘z mijoz ID-raqamingizni ko‘rsating.
Ba'zi banklar, shuningdek, keyingi sayohat uchun chiptalarni to‘lashda yechib olinishi mumkin bo‘lgan millarni to‘plash dasturi bilan sayohatchi kartalarini chiqaradi.
Turar joyda tejaymiz
Bir nechta maydonlardan mehmonxona va apartament narxlarini taqqoslang: Booking, Agoda yoki Airbnb. Yotoqxonalardan qo‘rqmang. Ulardan ba'zilari juda qulay xonalarni taqdim etadi. Airbnbda erta bron qilishda (2-3 oy oldin) ko‘plab apartamentlarning narxi ancha arzon bo‘lishi mumkin. Ammo qulay joylashuvni tanlang: yoki shahar markazida, yoki qirg‘oqdan bir qadam masofada (agar cho‘milish mavsumidagi hordiq maskani haqida gapiradigan bo‘lsak). Ha, shahar atrofidagi xonalar arzonroq, ammo transport xarajatlari va ko‘p vaqt sarflash foydani nolga tushirishi mumkin.
Sayyohlar uchun maxsus takliflarni qidiramiz
Turistik megapolislarda muzey xaritalari va sayyohlik transport chiptalari keng tarqalgan (IstanbulKart, Berlin Museum Pass, RomaPass va shunga o‘xshash). Ular yordamida transport va diqqatga sazovor joylarga borish xarajatlarini sezilarli darajada kamaytirish mumkin.
Axborot punktlarida (odatda ular temir yo‘l stantsiyalarida va asosiy diqqatga sazovor joylar yaqinida joylashgan) bepul ekskursiyalar jadvalini bilib olish mumkin. Ular muntazam ravishda dunyoning ko‘plab shaharlarida o‘tkaziladi. Yoki o‘sha joyda yashovchi do‘stingizdan sevimli joylarini ko‘rsatishini so‘rang. Shuningdek, CouchSurfing da ijtimoiy tarmoqlarda ekskursovod guruhlari yoki ishqibozlarni qidirish mumkin, ko‘pchilik ekskursiyalarni bepul yoki ramziy to‘lov evaziga o‘tkazib beradi.
Mobil internetda tejaymiz
Roumingda mobil Internet narxini oldindan aniqlang, xizmatni operatoringiz bilan ulang. Kelgan mamlakatda bir necha gigabayt trafik bilan sim-karta sotib olish qanchalik arzonga tushishi haqida o‘qing. Mehmonxona, apartament, kafe, aeroport, temir yo‘l stansiyalarida ko‘proq bepul Wi-fi dan foydalanishga harakat qiling. Bundan tashqari, uni ilovalar (WiFi Finder yoki WiFi Map) yordamida qidirishingiz mumkin.
Xavfsizlik haqida unutmang. Bank ilovalariga kirish uchun parollarsiz ochiq Wi-Fi tarmoqlaridan foydalanmaganingiz ma'qul. Mehmonxonaning ichki tarmog‘i odatda himoyalangan, shuning uchun u bunday vazifalarga juda mos keladi.
Sayyohlik zonalaridan tashqarida esdalik sovg‘alarini sotib olamiz
Turistik hududlarda esdalik sovg‘alari uchun chekka hududlarga qaraganda bir necha baravar ko‘proq pul to‘lashingiz kerak. Xuddi shunday, bu gap temir yo‘l stansiyalari va aeroportlarga ham tegishli. Yoyma bozor yoki mahalliy hunarmandlar yarmarkasidagi sovg‘alar keng iste'mol qilinadigan mollarga qaraganda ancha qiziqarli, noyob va arzonroq bo‘lishi mumkin.
Agar magnit va kalit zanjirlar kabi standart esdalik sovg‘alari muxlisi bo‘lmasangiz va ularni oddiy kunda ham sotib olsangiz, foydali va qiziqarli sovg‘alar ko‘rinishidagi alternativani ko‘rib chiqing. Masalan, tanishlaringiz uchun esdalik sovg‘alari sifatida sharqona shirinliklar, organik yog‘lar yoki xushbo‘y choy qutisini tanlang. Ularga bunday sovg‘alar albatta yoqadi.
Va eng muhimi — sayohatdan tejab qolish maqsadga aylanib qolmasligi kerak. Biroq, byudjetga oqilona yondashib va ushbu maqoladagi maslahatlarni qo‘llab, kutilmagan va ortiqcha xarajatlardan xalos bo‘lishingiz mumkin.
Izoh qo‘shish